14 lutego, przypada liturgiczne wspomnienie św. Walentego, obchodzone jako święto zakochanych, ale też chorych na epilepsję i choroby psychiczne. Mieszkańcy Limanowej czcili niegdyś Walentego jako patrona miasta. Pierwszy limanowski kościół nosił bowiem takie wezwanie. W limanowskiej bazylice znajdują się jego relikwie, witraż mu poświęcony, a w kaplicy w Parku Miejskim obraz z wizerunkiem tego świętego. Walenty ma również swoje miejsce w gminie Dobra, w parafii Dobra.
Biskup, lekarz i święty
Walenty urodził się ok. 175 r. w Interamnie na terenie Italii. Zbyt wiele o nim nie wiadomo, poza tym, że był biskupem Terni w Umbrii. Według legend popierał zakochanych, miał nawet wystąpić przeciwko edyktowi cesarza Klaudiusza II Gockiego[1] zakazującemu zawierania małżeństw w Rzymie. Cesarz widział bowiem, że żonaci mężczyźni chętniej zostają w domach, zamiast brać udział w wojnach. Walenty miał potajemnie udzielać ślubów, ignorując ów zakaz. Sekret się wydał, a biskup został pojmany, osądzony i stracony około 268-269 r. Druga z legendarnych wersji śmierci świętego mówi zaś, iż oprócz tego, że był kapłanem, miał być lekarzem posiadającym zdolność uzdrawiania. Wieść o nim miała dotrzeć do rzymskiego filozofa Kratona, którego syn był chory na padaczkę. Święty zgodził się pomóc, ale warunkiem miało być nawrócenie filozofa i przyjęcie chrztu. Wraz z nim ochrzciła się jego rodzina, co nie spodobało się senatowi rzymskiemu – uznano Walentego za osobę niebezpieczną dla państwa i skazano na śmierć.
Obie wersje życia i śmierci św. Walentego są legendarne. Ale w każdej legendzie może być odrobina prawdy. Wobec tego kult biskupa rzymskiego rozwijał się bardzo szybko wśród ludów Europy. Już w IV wieku papież Juliusz nakazał wznieść bazylikę w miejscu pochówku Walentego. Do Polski kult świętego dotarł dopiero w XV w., jednocześnie bardzo szybko się zakorzenił. Stawiano mu kaplice, poświęcano kościoły i ołtarze, a wszystko w związku z częstymi w średniowiecznej Europie chorobami nerwowymi i psychicznymi[2].
