Ołtarz Świętej Rodziny w dobrzańskim kościele zabytkowym
Ołtarze w kościołach niemalże zawsze miały swoich odrębnych patronów, innych niż kościół czy parafia. Patrocinium, bo takim terminem należy określić wezwanie, w tym wypadku, ołtarza, wiązało się z pewnym kultem danego świętego, czasami z osobą fundatora i jego osobistym patronem, czy w końcu (a może przede wszystkim) z umieszczonymi tam relikwiami.
W niniejszym artykule warto przyjrzeć się jednemu z dobrzańskich zabytkowych ołtarzy – znajdującemu się po lewej stronie prezbiterium ołtarzowi Świętej Rodziny.
Dobrzański ołtarz poświęcony Świętej Rodzinie powstał w 1864 r. Od początku ustawiony był w tym samym miejscu – po lewej stronie prezbiterium, patrząc od strony kościoła, przy wejściu do zakrystii. Ołtarz jest drewniany, w stylu rokokowo-klasycystycznym. Posiada 2 kolumny wykładane lustrami, a także rokokowe tabernakulum. Antepedium, czyli podstawa ołtarza, wykonane jest w formie sarkofagu. W szczycie ołtarza znajduje się obraz św. Antoniego Padewskiego. Obraz Świętej Rodziny namalowany został przez Jana Stankiewicza z Oświęcimia.
Na obrazie widoczna jest Święta Rodzina: Jezus, Maria, Józef. Nad nimi unosi się Duch Święty w postaci gołębicy. Osoby przedstawione są jakby w drodze – być może do lub z świątyni (por. Łk 2, 22-40).
Sam obraz św. Antoniego jest starszy niż ołtarz – pochodzi z przełomu XVII i XVIII w., namalowany został w stylu barokowym. Pochodzi prawdopodobnie z poprzedniego ołtarza, do dziś niezachowanego (pochodził on prawdopodobnie z 1758 r.). Sam obraz malowany jest na drewnie, farbą olejną, posiada wymiary: 60 x 80 cm. W 1864 r. (a więc w roku budowy ołtarza) został przemalowany przez malarza Jana Stankiewicza z Oświęcimia i pokryty sukienkami oraz pozłocony. Obraz przedstawia wizerunek św. Antoniego w postawie klęczącej, przed Dziecięciem Jezus.
Ołtarz wraz z obrazami został postawiony w dobrzańskim kościele za probostwa ks. Jakuba Jany, podczas gruntownego remontu wnętrza świątyni.
W tym miejscu wspomnieć warto również postać malarza Jana Stankiewicza, którego dziełem są nie tylko obrazy w omawianym ołtarzu, ale także cała polichromia zabytkowego kościoła w Dobrej. Artysta ów pochodził z Oświęcimia, był absolwentem Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie oraz uczniem Jana Matejki. Pracował na terenie ówczesnej Galicji, realizując się głównie na polu malarstwa kościelnego.
Oprac. A. Cieślik
